Το Γαλαξίδι, μία από τις πιο όμορφες και ήσυχες παραθαλάσσιες πόλεις της Ελλάδας, διατηρεί μέχρι σήμερα αναλλοίωτο τον αυθεντικό παραδοσιακό του χαρακτήρα. Χτισμένο στη νότια ακτογραμμή της Στερεάς Ελλάδας, στη Φωκίδα, αποπνέει αρχοντική ατμόσφαιρα «νησιού» και κουβαλά την αίγλη της ένδοξης ναυτικής του παράδοσης.
Η πόλη έχει χαρακτηριστεί διατηρητέος οικισμός, έχει σταθερά ήπια τουριστική ανάπτυξη, και απέχει περίπου τρεις ώρες οδικώς από την Αθήνα.
Αθήνα- Γαλαξίδι: Διαδρομή με… κλασική αξία
Η διαδρομή από την Αθήνα προς το Γαλαξίδι (210 χλμ.) είναι μία από τις πιο όμορφες και συνάμα πιο γνωστές τουριστικά. Ορεινή στο μεγαλύτερο τμήμα της (σε σχετικά άνετο οδικό δίκτυο- χωρίς διόδια) περνά από τη γραφική Αράχωβα και τη βουνίσια ομορφιά του Παρνασσού, διασχίζει το μυστηριακό τοπίο των Δελφών και κατηφορίζει μέσα από επίπεδους ελαιώνες προς τη θάλασσα και την παραλιακή Ιτέα. Ενα “κατέβασμα” 34 χλμ. (απόσταση Δελφοί – Γαλαξίδι) με πανοραμική θέα στον Κορινθιακό κόλπο και τις βόρειες ακτές της Πελοποννήσου.
Από την Ιτέα η διαδρομή γίνεται πλέον παραλιακή, και σε λίγα λεπτά φτάνει στο κοντινό Γαλαξίδι, ενώ συνεχίζει δυτικά προς Ναύπακτο και τη γέφυρα Ρίου-Αντιρίου (σύνδεση με Πελοπόννησο).
“Άλλος με τη βάρκα μας!!!”
“Μέχρι το 1963 που τελείωσε ο δρόμος Ιτέας – Ναυπάκτου, το Γαλαξίδι έμεινε ήσυχο και γραφικό, γιατί η κύρια σύνδεσή του ήταν οι θαλάσσιοι δρόμοι. Ετσι, χωρίς να είναι νησί, δημιούργησε μια ατμόσφαιρα νησιώτικη και έναν χαρακτήρα δικό του», αναφέρει η λαογράφος Ροδούλα Σταθάκη. Οι ντόπιοι, μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του 1950, οπότε έγινε η διάνοιξη της δρόμου οδού Ιτέας–Γαλαξιδίου-Ναυπάκτου, επικοινωνούσαν μόνο δια θαλάσσης με τον έξω κόσμο. Στο μικρό τότε λιμανάκι βάρκες στη σειρά μετέφεραν ανθρώπους και εμπορεύματα στην αντικρινή Ιτέα…
Γαλαξίδι : Με το βλέμμα στη θάλασσα…
Το Γαλαξίδι “βλέπει” στη θάλασσα. Αυτός ήταν ο δρόμος που έφερνε ή έπαιρνε μακριά αγαπημένα πρόσωπα.
Ακόμη και σήμερα, ο ταξιδιώτης που φτάνει οδικώς στο γραφικό Γαλαξίδι έχει την αίσθηση ότι… μπήκε από την πίσω πόρτα, σε αντίθεση με την εικόνα που αντικρίζει όποιος προσεγγίζει με σκάφος δια θαλάσσης.
Η άλλοτε κραταιά ναυτική πολιτεία, χτισμένη επάνω σε λοφίσκους, με την εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην κορυφή, καθρεφτίζεται στα ακίνητα νερά μίας κλειστής θάλασσας γεμάτη βραχονησίδες με ξωκλήσια, υφάλους και φάρους.
Βόλτα στο Γαλαξίδι
Ο κεντρικός δρόμος οδηγεί στην πλατεία Ν. Μάμμα και στη συνέχεια κατηφορίζει στο κυρίως λιμάνι. Το Γαλαξίδι έχει δύο δύο φυσικά λιμάνια, την Αγορά και το Χηρόλακα. Εδώ συγκεντρώνεται όλη η κίνηση, μέχρι και την Πέρα Πάντα, το πευκοδάσος απέναντι. ‘Ενα μεγάλο ψαράδικο έχει τα δίχτυα απλωμένα στην κουπαστή και ξεπουλά ό,τι απέμεινε από την ψαριά του. Καϊκια “δένουν” στο μώλο ολοχρονίς και δεκάδες μικρά ιστιοφόρα αγκυροβολούν στην περιοχή τα καλοκαίρια.
Στενά σοκάκια ανηφορίζουν από το λιμάνι στο εσωτερικό της πόλης και βγάζουν σε καντούνια με φροντισμένα σπίτια, διατηρητέα αρχοντικά και εντυπωσιακά καπετανόσπιτα με περίτεχνες βοτσαλωτές αυλές.
Όλα γύρω μαρτυρούν το ένδοξο ναυτικό παρελθόν, αντανακλούν την αίγλη των πολυταξιδεμένων ναυτικών και τη νοικοκυροσύνη των παλιών καπεταναίων. Τότε που τα γαλαξειδιώτικα σκαριά κυριαρχούσαν στα πελάγη με φουσκωμένα πανιά…
Γαλαξίδι: Η Ιστορία
Το Γαλαξίδι υπήρξε σπουδαίο ναυτικό κέντρο που γνώρισε ιδιαίτερη ακμή κατά τον 18ο και 19ο αιώνα. Την εποχή εκείνη τα γαλαξειδιώτικα ιστιοφόρα άνοιγαν πανιά για θάλασσες μακρινές κι έβαζαν πλώρη για Πειραιά, Πάτρα, Βενετία, Μασσαλία, Λιβόρνο, Οδησσό…
Στα μέσα του 19ου αι. η γαλαξιδιώτικη ναυτιλία αγγίζει τη μεγαλύτερη ακμή της με περίπου 300 εμπορικά ιστιοφόρα. Η περίοδος της ναυτικής ευηµερίας τελειώνει για το Γαλαξίδι στις αρχές του 20ου αιώνα, µε την εµφάνιση των ατµόπλοιων. Για χίλιους-δυό λόγους οι Γαλαξιδιώτες δεν μπόρεσαν να ακολουθήσουν την τεχνολογία της εποχής. Κατάφεραν όμως να διασώσουν την ξεχωριστή αρχιτεκτονική και η πολιτιστική κληρονομιά τους.
Το Γαλαξίδι διατηρεί ακέραιη, μέχρι σήμερα, τη γοητευτική ατµόσφαιρα εκείνης της εποχής. Γι΄ αυτό και είναι ένας ήσυχος και ρομαντικός προορισμός. Πολλά αρχοντικά καπετανόσπιτα λειτουργούν σήμερα ως ξενώνες από οικογενειακές επιχειρήσεις παρέχοντας υψηλού επιπέδου τουριστικές υπηρεσίες, με σεβασμό και έμφαση στην παράδοση του τόπου.
Γαλαξίδι: Τι να δείτε
Το Greek-CrossRoads προτείνει...
- Βόλτα με ποδήλατο και περίπατο στον παραλιακό δρόμο μέχρι την Πέρα Πάντα, το πευκοδάσος απέναντι από το λιμάνι. Από εδώ το Γαλαξίδι προβάλει σαν εξαίσια ακουαρέλα. Στο άνοιγμα του λιμανιού, βρίσκεται το σημείο του αποχαιρετισμού όπου δεσπόζει το Διεθνές Μνημείο της Γυναίκας του Ναυτικού. Έργο, λιτό και εμπνευσμένο, του γλύπτη Κώστα Ανανίδα.
Η αγαλματένια φιγούρα της γυναίκας στέκει με το βλέμμα καρφωμένο στη θάλασσα, γεμάτο προσμονή, και κατευοδώνει τον ναυτικό άντρα της.
Μετά τον κόλπο του λιμανιού ανοίγεται θέα στις χιονισμένες μέχρι και τον Απρίλη βουνοκορφές του Παρνασσού, τις γύρω βραχονησίδες και το μικρό νησί με το εκκλησάκι του Αϊ Γιώργη. Μικρές παραλίες με πεντακάθαρα νερά μετά τον κόλπο του λιμανιού προσφέρονται για κολύμπι. Η βόλτα στην Πέρα Πάντα τελειώνει στις εγκαταστάσεις της Σχολής Τουριστικών Επαγγελμάτων.
- Να δείτε τη σπηλιά-αξιοθέατο στην πλατεία Μάμμα. Πρόκειται πράγματι για μία σπηλιά που ανακατασκευάστηκε και χρησιμοποιήθηκε σαν κοινοτικό ψυγείο από το 1940 και μετά.
- Επίσκεψη στο Ναυτικό και Ιστορικό Μουσείο, το πρώτο Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος, που στεγάζεται σε κτήριο του 1870. Η ιδέα για τη δημιουργία του γεννήθηκε το 1928 από τον γιατρό Ευθύμιο Κ. Βλάμη, ο οποίος διετέλεσε δήμαρχος και κοινοτάρχης του Γαλαξιδίου.
Κατά τις συχνές ιατρικές επισκέψεις του στα γαλαξιδιώτικα σπίτια, έβλεπε σπουδαία οικογενειακά κειμήλια με ιστορική αξία για τον τόπο, και σκέφτηκε πως άξιζε να συγκεντρωθούν για τη δημιουργία Μουσείου. Πρόθυμα οι Γαλαξιδιώτες δώρισαν οικογενειακά κειμήλια που για χρόνια στόλιζαν τα σπίτια τους. Πίνακες ιστιοφόρων, πορτρέτα των καραβιών της οικογένειας και άλλων ναυτικών αντικειμένων όπως εξαρτήματα καραβιών, ναυτιλιακά όργανα, ναυτικά εργαλεία, ημερολόγια καταστρώματος, ναυτικοί χάρτες κ.α., αποτέλεσαν τον βασικό πυρήνα της Ναυτικής Συλλογής του Μουσείου.
Ανάμεσα στα εκθέματα και το ηλιακό ημερολόγιο, που ζωγράφισε ο Ηλίας Σκούρτης πλοίαρχος Ε.Ν. πιθανότατα πριν χαράξει τον πελεκητό ζωδιακό κύκλο στο πλακόστρωτο δάπεδο του κοντινού ναού της Αγίας Παρασκευής στο Γαλαξείδι.
Που να φάτε:
- Φρέσκο ψάρι στις ψαροταβέρνες του λιμανιού και γαλαξειδιώτικα κελέμια (κρεμμυδοντολμάδες με κιμά, ρύζι και μυρωδικά) στην ταβέρνα του Μπεμπέλη (ανοιχτά όλο το χρόνο- τζάκι το χειμώνα). Στο Γαλαξίδι μην αναζητήσετε έντονη νυχτερινή ζωή, δεν τού ταιριάζει…
- Σε κοντινή απόσταση από το Γαλαξείδι (7χλμ.) βρίσκεται ένας από τους πιό όμορφους φάρους στον Κορινθιακό κόλπο, με εύκολη πρόσβαση οδικώς. Ο φάρος Ψαρομύτα.
