Το γεφύρι του Μανώλη καθ όλη την διάρκεια του έτους σκεπάζεται ολόκληρο με τα νερά του Αγραφιώτη ποταμού. Αφανίζεται! Συνήθως τον χειμώνα ξεχωρίζει μόνο η κορυφή του τόξου. Προβάλει και πάλι ολόκληρο στα τέλη του καλοκαιριού και το φθινόπωρο, ανάλογα με την στάθμη των νερών.
Το ονομαστό γεφύρι Μανώλη χρονολογείται από το 1659 και βρίσκεται στη Δυτική Ευρυτανία, 50χλμ από το Καρπενήσι. Πρόκειται για ένα αριστούργημα της λαϊκής αρχιτεκτονικής, διαμέτρου περίπου 30 μέτρων, που ένωνε για περίπου 400 χρόνια τις δύο όχθες του ποταμού Αγραφιώτη.
Χτισμένο σε κομβικό σημείο, λίγο πριν την παλιά συμβολή των τριών κυρίων ποταμών της περιοχής, του Αχελώου και των παραποτάμων του, Αγραφιώτη και Μέγδοβα, είναι το τελευταίο γεφύρι του ποταμού Αγραφιώτη. Σηματοδοτεί την έξοδό του ποταμού προς την Λίμνη των Κρεμαστών.
Εδώ και 50 χρόνια το ιστορικό αυτό πέτρινο γεφύρι αντιστέκεται στην ορμή των νερών της λίμνης και στη φθορά του χρόνου. Όταν το 1964 κατασκευάστηκε το φράγμα των Κρεμαστών που δημιούργησε και την ομώνυμη τεχνητή λίμνη, πολλά αξιόλογα χτίσματα της περιοχής χάθηκαν κάτω από τα νερά της. Το ιστορικό γεφύρι του Μανώλη όμως παρότι τους χειμώνες «πνίγεται», κάθε φθινόπωρο προβάλει.
Πώς κινητοποιήθηκε ο κρατικός μηχανισμός για τη διάσωσή του γεφυριού
Κι εκεί που δεκαετίες τώρα το Γεφύρι του Μανώλη είχε αφεθεί στην τύχη του, ένας Αγρινιώτης ο κ. Γρηγόρης Φέρρας κίνησε τις διαδικασίες για την ανάδειξη και διάσωση του. Αφορμή στάθηκε η ασφαλτόστρωση του δρόμου προς το Γεφύρι του Μανώλη το 2014 όταν διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει καμία μέριμνα για το σημαντικότερο πέτρινο γεφύρι στη Δυτική Ευρυτανία.
Ο Γρηγόρης Φέρρας που κατάγεται από την περιοχή της γέφυρας του Μανώλη, κινητοποιήθηκε και έχει καταφέρει να αφυπνίσει τον κρατικό μηχανισμό προκειμένου να προστατευθεί το ιστορικό και εντελώς ανεκμετάλλευτο γεφύρι του Μανώλη.
Αρχικά δημιούργησε ιστοσελίδα στο Facebook με τον τίτλο «Σύλλογος Φίλων Γέφυρας Μανώλη» και δημοσιοποίησε το θέμα, με αποτέλεσμα μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα οι φίλοι του γεφυριού να ξεπερνούν τους τρείς χιλιάδες. Μετά το σάλο που προκλήθηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Δήμος Αγράφων ενημέρωσε στην 24η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στην Λαμία που σε συνεργασία με την Περιφερειακή Ενότητα Ευρυτανίας προχώρησε σε αυτοψία. Παράλληλα, ενημερώθηκε για την όλη κινητοποίηση και η ΔΕΗ δεδομένου ότι το γεφύρι εμπίπτει στο υδροηλεκτρικό φράγμα των Κρεμαστών.
Στην παρούσα φάση, αναμένεται η σχετική μελέτη των μηχανικών του αρμόδιου υπουργείου για να ακολουθήσει η συστηματική και καθολική συντήρηση για την προστασία του γεφυριού. Την επιμέλεια των διαδικασιών για την ανάδειξη του γεφυριού του Μανώλη, σύμφωνα με τον κ. Φέρρα, επιμελείται ο ίδιος ο Αντιπεριφερειάρχης Ευρυτανίας Άρης Τάσιος, μαζί με την υπεύθυνη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Πόπη Κωνσταντίνου.
Οι απαραίτητες γραφειοκρατικές διαδικασίες για την ανάδειξή του γεφυριού του Μανώλη έχουν πλέον δρομολογηθεί. Αρκεί να μην μείνουν στα χαρτιά γιατί έρχεται και πάλι χειμώνας…
Τι λέει η παράδοση
Σύμφωνα με την παράδοση, το γεφύρι πήρε το όνομα του από τον Ηπειρώτη χτίστη Μανώλη Χρυσιώτη, ο οποίος είχε εγκατασταθεί στο χωριό Δάφνη (Κουφάλα) με την γυναίκα του Παρασκευή. Το ζευγάρι δεν απέκτησε ποτέ παιδιά και γι΄ αυτό τρία μεγάλα έργα του χτίστη, παραλληλίζονται ως παιδιά του. ‘Ετσι, το γεφύρι του Μανώλη θεωρείται ο γιός του και κόρες του οι δύο εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής στη Χρύσω και στα Βραγγιανά. Η παράδοση λέει ακόμη ότι για το χτίσιμό του γεφυριού χρειάστηκαν χιλιάδες …αυγά, καθώς το ασπράδι τους αποτελούσε το συνδετικό υλικό ανάμεσα στους αρμούς του. Υπερβολή, αφού η αξιοθαύμαστη ευστάθεια των παλιών αυτών γεφυριών οφείλεται κατά κύριο λόγο στον τρόπο κατασκευής και “θηλυκώματος” της λιθοδομής τους.
Πώς να πάτε: Απόσταση από το Καρπενήσι 50χλμ. Ακολουθούμε την ταμπέλα προς Δήμο Απεραντίων και περνώντας τη γέφυρα στο Κρυονέρι κατεβαίνουμε στην κοίτη του Αγραφιώτη ποταμού. Υπάρχουν πινακίδες.
Ο πάλαι ποτέ χωματόδρομος προς το Γεφύρι του Μανώλη ασφαλτοστρώθηκε το 2014.